De Wet medezeggenschap op scholen (WMS) heeft een krachtig instrument geïntroduceerd om de medezeggenschapsraad (mr) meer zeggenschap te geven. Als bestuur of directie besluiten neemt die het instemmingsrecht negeren, kan de mr voortaan nietigheid inroepen. Dit moet echter zorgvuldig en volgens een nauwkeurige procedure gebeuren. Hier leest u hoe dat werkt.
Situaties waarin nietigheid kan worden ingeroepen
Besluiten zoals fusies, veranderingen in de onderwijskundige opzet, of wijzigingen in de formatie vereisen instemming van de mr. Toch komt het voor dat overlegpartners proberen dit instemmingsrecht te omzeilen door te doen alsof de mr alleen adviesrecht heeft of door voldongen feiten te presenteren. Tot januari kon de mr hier weinig tegen doen, omdat een zware procedure bij de Ondernemingskamer nodig was. Intussen bleef het besluit gewoon van kracht, met alle gevolgen van dien.
Met het recht op nietigheid komt daar verandering in. Dit recht zorgt voor een betere balans tussen de mr en het bevoegd gezag en stelt de mr in staat sneller en effectiever op te treden.
Belangrijke stappen bij het inroepen van nietigheid
Het inroepen van nietigheid vereist een zorgvuldige aanpak. Volg deze zes stappen:
1. Controleer of het besluit onder instemmingsrecht valt
Nietigheid kan alleen worden ingeroepen bij besluiten die onder het instemmingsrecht vallen. Voor adviesplichtige besluiten is deze procedure niet van toepassing.
2. Handel binnen zes weken
De mr moet binnen zes weken na kennisname van het besluit in actie komen. Let op: kennisname begint bij een e-mail of bericht aan het personeel. Blijf alert en wees proactief in het contact met de achterban om snel te signaleren wanneer het instemmingsrecht wordt genegeerd.
3. Vakanties tellen mee
Ook tijdens vakanties loopt de termijn van zes weken door. Dit betekent dat de mr ook in de zomervakantie alert moet blijven.
4. Formuleer een brief
Nietigheid inroepen gebeurt door middel van een gedateerde brief aan de overlegpartner. Stuur ook een afschrift naar iedereen binnen de school die betrokken is bij de uitvoering van het besluit, zoals teamleiders en het bestuursbureau. Zo wordt direct duidelijk dat het besluit niet geldig is.
5. Wacht op reactie van het bevoegd gezag
Na het inroepen van nietigheid kan het bevoegd gezag:
- Proberen alsnog overeenstemming te bereiken.
- Naar de Landelijke Geschillencommissie WMS (LCG WMS) stappen om de nietigheid ongedaan te maken.
De LCG WMS beoordeelt of het besluit onder instemmingsrecht valt en of de mr terecht nietigheid heeft ingeroepen.
6. Neem verdere stappen indien nodig
Als het bevoegd gezag de nietigheid negeert, kan de mr een verzoek indienen bij de LCG WMS om het bevoegd gezag op te dragen te stoppen met de uitvoering van het nietige besluit. Sinds januari kan de commissie het bevoegd gezag zelfs een dwangsom opleggen als zij de uitspraak negeren.