Wat vind jij: mr in de oppositie of in de coalitie? Sinds een paar maanden zijn dit levende termen voor mij geworden. Ik heb me aangesloten bij een politieke groep in Ermelo waar alle partijen links van het midden in samenkomen. Wij zitten in de oppositie in de gemeenteraad. De coalitie bestaat uit 2 christelijke partijen en een partij die opgericht is na een toestand met een burgemeester en daar flink van geprofiteerd heeft. De drie wethouders zijn geleverd door deze partijen.
Je begrijpt dat de lijn die het college volgt niet direct de onze is. Dat zie je vooral terug op het gebied van duurzaamheid, groenbeheer en sociaal domein. Maar wat ook opvalt is dat de verschillen vaak in de marge te vinden zijn, al bepalen die wel het besluit.
Van nature voer ik oppositie. Mijn moeder zei: “Jij bent altijd al een zelfbewust kind geweest die wist wat hij wilde.” Ik vul daarbij aan “…en dat op elk moment ook naar voren bracht.” Dit klinkt nog redelijk positief, maar dat is het niet altijd. Er gaat veel energie verloren in deze tak van sport, energie die over het algemeen nergens toe leidt. Erger nog, je kan er mensen door kwijt raken. Helaas heb ik daar ook last (van gehad). Ik ben er erg goed in om de gaten te benoemen, de risico’s, de optelsom van onnadenkendheid, het foute proces van niet betrekken, de oneerlijkheid van het bestaan enzovoorts. Het helpt echter alleen als dit lerend is, een kritische bijdrage, gericht op perspectief.
Oppositie voeren is een vak. Als je het ergens mee oneens bent, moet je weten hoe je dat naar voren brengt. Een minderheidsstandpunt leidt vaak tot ‘nee’ en dat is niet de bedoeling. Ik ziet medezeggenschapsraden vaak worstelen met dit gedoe. Soms brengen ze een gebrek aan kennis en deskundigheid in stelling, tijdgebrek komt vaak naar voren, beperkte invloed op het proces, dan weer confrontatie met voldongen feiten. Dat alles is geen oppositie voeren, maar lijkt meer op klagen.
Ik heb de grootste waardering voor mijn collega’s van Progressief Ermelo die gewoon overal induiken en oplossingen zoeken. Zo doe je dat als je ergens voor gaat. Medezeggenschap laat deze aanpak nog wel eens liggen. Te druk met andere dingen. Ergens is dat fout in ons systeem, medezeggenschap is te belangrijk om het ‘erbij’ te doen. Succesvol oppositie voeren is ook zoeken naar medestanders, achterban mobiliseren, discussies voeren, framen van je standpunten, processen naar je hand zetten.
Op inhoud is vaak veel te winnen. Waarom schrijven we eigenlijk geen coalitieakkoord voor medezeggenschap? Dat kan als onderdeel van het ambitiegesprek medezeggenschap. Als er bijvoorbeeld flinke stront aan de knikker is geweest en er gewerkt moet worden aan herstel, is het goed om zo’n basisakkoord te schrijven. Meestal gebeurt dat niet, omdat al het andere veel belangrijker lijkt te zijn. Toch kan het evenwicht tussen vasthouden aan je eigen ideeën en ruimte zoeken voor samenwerking op inhoud een mooie opening opleveren.